Παραμονη Χριστουγεννων και βρεθηκα καλεσμενη στο ρεβεγιον που διοργανωσε μια οικογενειακη φιλη. Καλως ή κακως δε συγκαταλεγομαι μεταξυ των ατομων εκεινων που σπευδουν με ιδιαιτερη χαρα και ενθουσιασμο να δωσουν το παρον σε τετοιου ειδους κοινωνικες εκδηλωσεις, ιδιως οταν οι τελευταιες διαπνεονται εντονως απο το θρησκευτικο στοιχειο και συναμα μια επιπλαστη οικειοτητα μεταξυ ανθρωπων που ειναι ζητημα αν εχουν συναντηθει δυο φορες στη ζωη τους αλλα υποκρινονται τους επιστηθιους φιλους, ερειδομενοι προφανως επι του αλτρουιστικου πνευματος των ημερων.
Η οικοδεσποινα ξεπροβαλλει στην πορτα και υποδεχεται την οικογενεια μου κι εμενα με ιδιαιτερη εγκαρδιοτητα αλλα και μια συγκεκαλυμμενη βιασυνη, δειχνοντας μας αμεσως το δρομο προς το σαλονι. Αναποφευκτα η πρωτη αισθηση μου που κινητοποιειται ειναι αυτη της οσφρησης. Στο εσωτερικο του σπιτιου την ατμοσφαιρα εχει διαποτισει μια περιεργη μιξη ψητου κρεατος, σιροπιαστου γλυκου και καπνου απο τα τσιγαρα των παρευρισκομενων, μαζι με μια υποψια αλκοολ και γυναικειου αρωματος. Τα ποτηρια γεμιζονται ξανα και ξανα, οι καλεσμενοι μιλουν αδολεσχως, η οικοδεσποινα περιφερεται σχεδον πανικοβλητη απο την κουζινα στο σαλονι και παλι πισω, προσπαθωντας παραλληλα να συμμετασχει και στις κουβεντες που εχουν ανοιξει τα αυθορμητως σχηματισθεντα πηγαδακια. Αφου απεκδυομαι του πανοφωριου και της τσαντας μου στη συζυγικη κλινη της κυριας του σπιτιου, την οποια κλινη θα ηταν ανειλικρινες απο μερους μου να προσποιηθω οτι δεν παρατηρησα, προσφερω ως αλλη αντιπροσωπος το δωρο της οικογενειας μου, του οποιου το περιεχομενο στην πραγματικοτητα αγνοω παντελως μιας και συνιστα εξ ολοκληρου αγορα της μητερας μου. Επειτα, καταλαμβανω κι εγω τη θεση μου στον καναπε και με την παροτρυνση των δικων μου επιχειρω αποπειρα εγκλιματισμου υποβαλλομενη στις απαραιτητες συστασεις και χαιρετισμους με τους γυρω μου.
Κι οταν αυτη η εκρηξη κοινωνικοτητας καταλαγιαζει, εχω πλεον τη δυνατοτητα να περιεργαστω με την ησυχια μου το χωρο. Γιατι, αν υπαρχει κατι που με χαρακτηριζει, αυτο ειναι αναμφιβολα η παρατηρητικοτητα μου, η οποια βεβαια καποιες φορες αποδεικνυεται χρησιμη, ενω καποιες αλλες με βαζει απλα σε μπελαδες, καθως, βλεπεις, δεν μπορω ευκολα να αντιπαρελθω κατι που παρατηρησα. Το σαλονι, λοιπον, ειναι αρκετα μεγαλο' δυο ογκωδεις καναπεδες δεσποζουν στο κυριως μερος του το οποιο εχει σαν σημειο αναφορας το τζακι, ενω μια τραπεζαρια με περιορισμενο, ομως, αριθμο θεσεων συνανταται στο βαθος του. Το ''τραπεζι'' ,εν τελει συμπεραινω, μεταβαλλεται σε μπουφε, αφου ειναι ''χωροταξικα'' αδυνατον να συγκεντρωθουν ολοι οι παρισταμενοι γυρω απο την τραπεζαρια. Τη σκεψη μου διακοπτει αποτομα το φλας της φωτογραφικης μηχανης ενος κινητου τηλεφωνου, καθοτι η φυση της βραδιας απαιτει απαθανατιση. Επανερχομαι και συνειμικα το μυαλο μου στρεφει το βλεμμα μου σε ενα αλλο φως, αυτο απο τα λαμπακια που κοσμουν το χριστουγεννιατικο δεντρο που στεκει παρα τα αφυσικα επιβλητικα στολιδια και τις ατελειωτες σειρες γιρλαντας, αγερωχο απο το 1,80 και μας μεταδιδει το χαρμοσυνο μηνυμα των Χριστουγεννων. Δεν υπαρχει γωνια στο σπιτι που να μην παραπεμπει στον λογο του εορτασμου. Η βεραντα του σπιτιου δε, ανεδιδε ενα τοσο δυνατο φως που εκανε τον φωτισμο στο εσωτερικο να περιττευει, ισως να φαινοταν και απο το δορυφορο. Μας χωριζουν μολις μερικες ωρες απο την ημερα των Χριστουγεννων, μια ημερα που και ο ιδιος ο παπας Βενεδικτος ΧVI ειχε αμφισβητησει ως την πραγματικη ημερα γεννησης του Ιησου στον τελευταιο τομο της τριλογιας που εξεδωσε, και σε περιπτωση που καποιος ανιδεος καλεσμενος το ξεχνουσε η αμφιεση της οικοδεσποινας ηταν τετοια ωστε να του το υπενθυμιζει διαρκως. Σεταρισμενη με το κοκκινο των γιορτων, το κοκκινο των εποχιακων γκι που υποκαθιστανται στη θεση των διακοσμητικων αποξηραμενων στο βαζο, το κοκκινο του τραπεζομαντηλου, η κυρια του σπιτιου ελαμπε ολοκληρη απο χαρα και γκλιττερ. Η χειραψια και ο ασπασμος που ανταλλαξα μαζι της, οπως διαπιστωσα αργοτερα κοιταζoντας το ειδωλο μου στον καθρεφτη του μπανιου, προσομοιαζαν στο αγγιγμα της γεματης χρυσοσκονη χριστουγεννιατικης μπαλας. Η λαμψη της οικοδεσποινας ηταν μεταδοτικη, κυριολεκτικα. Η συνεχεια ηταν λιγο πολυ η αναμενομενη ενος ελληνικου χριστουγεννιατικου ρεβεγιον, με υπερκαταναλωση ποτου και φαγητου προς τιμην οσων στερουνται αυτες τις αγιες ημερες, αλλεπαλληλες επαναληψεις φολκλορ τραγουδιων και την τηλεοραση να παιζει μαγνητοσκοπημενες προ πενταετιας μπουζουκοεμφανισεις.
Οταν επιστρεψαμε σπιτι και εκανα εναν απολογισμο της βραδιας, αναρωτηθηκα πώς φανηκε το δειπνο στους υπολοιπους. Η αισθητικη του χωρου, το στυλ της οικοδεσποινας και του ρεβεγιον γενικοτερα τι εντυπωσεις, αραγε προκαλεσαν; Αληθεια, επροκειτο για στυλ; Γιατι το στυλ οφειλω να αναφερω δεν αποτελει ιδιοτητα αλλα κατασταση σχεσης και ως τετοια εχει χαρακτηρα αμφιδρομο δηλαδη, για να επιτελει το ρολο του ως προς το να διακρινει καποιον απο τους υπολοιπους στο περιβαλλον του, πρεπει να εκλαμβανεται και ως κατι αξιο διακρισης απο τους αλλους, διαφορετικα δεν προκειται για στυλ. Τι συμβαινει ομως οταν κατι προβαλλεται υπερ το δεον, οταν με αλλα λογια υπερδιακρινεται; Γιατι αυτο ακριβως συνεβη και στην περιπτωση του εν λογω ρεβεγιον το κυριο θεμα της βραδιας, η παραμονη της γεννησεως ηταν τοσο ηχηρο και διαχυτο απο την διακοσμηση του χωρου μεχρι την περιβολη των καλεσμενων που τελικα οδηγησε σε μια κατασταση υπο-συμβολης. Η οικοδεσποινα στην προσπαθεια της να μεταδωσει στους καλεσμενους το χριστουγεννιατικο κλιμα προεβη σε μια σειρα επιλογων ξεπερνωντας το μεσο ορο παρουσιας και παραστασης, που αντι να τονισουν τη θεματικη του δειπνου που διοργανωσε, αντιθετα το επισκιασαν, του αφαιρεσαν το χριστουγεννιατικο στυλ που υπο κανονικες, μη υπερδιακρισεως συνθηκες θα προσεφερε στους παρευρισκομενους. Η υπερδιακριση, λοιπον, συνιστα ελλειψη διακριτικοτητας, συνιστα αυτο που συχνα πυκνα ξεστομιζουμε '' ελλειψη τακτ''. Η φραση ''αυτος δεν εχει τακτ'' δεν χαρακτηριζει καποιον που δεν ξερει να φερεται, αλλα αναφερεται σε εκεινον που επιδεικνυει την τελειοτητα του, τη διακριτικοτητα του, που προβαλλεται παραπανω απο οσο πρεπει σε μια δεδομενη στιγμη. Εξ ου και η δικη μου αντιδραση που στην ουσια δε συνιστουσε αντιδραση, αλλα το δικο μου διορθωτικο τακτ ωστε να αποδωσω στην βραδια, καιτοι δεν ειναι του στυλ μου, το πραγματικο της νοημα, τον εορτασμο ενος θρησκευτικου συμβαντος, αυτο των Χριστουγεννων. Υπαρχει βεβαια και η κρατουσα στην κοινωνια θεωρια οτι παντοτε σε κατι τετοιες εκδηλωσεις τη λυση στα θεματα αισθητικης παρεχει το αλκοολ σε αφθονη ποσοτητα και κατα αυτον τον τροπο ως δια μαγειας η οπτικη σου βολευεται...
Η οικοδεσποινα ξεπροβαλλει στην πορτα και υποδεχεται την οικογενεια μου κι εμενα με ιδιαιτερη εγκαρδιοτητα αλλα και μια συγκεκαλυμμενη βιασυνη, δειχνοντας μας αμεσως το δρομο προς το σαλονι. Αναποφευκτα η πρωτη αισθηση μου που κινητοποιειται ειναι αυτη της οσφρησης. Στο εσωτερικο του σπιτιου την ατμοσφαιρα εχει διαποτισει μια περιεργη μιξη ψητου κρεατος, σιροπιαστου γλυκου και καπνου απο τα τσιγαρα των παρευρισκομενων, μαζι με μια υποψια αλκοολ και γυναικειου αρωματος. Τα ποτηρια γεμιζονται ξανα και ξανα, οι καλεσμενοι μιλουν αδολεσχως, η οικοδεσποινα περιφερεται σχεδον πανικοβλητη απο την κουζινα στο σαλονι και παλι πισω, προσπαθωντας παραλληλα να συμμετασχει και στις κουβεντες που εχουν ανοιξει τα αυθορμητως σχηματισθεντα πηγαδακια. Αφου απεκδυομαι του πανοφωριου και της τσαντας μου στη συζυγικη κλινη της κυριας του σπιτιου, την οποια κλινη θα ηταν ανειλικρινες απο μερους μου να προσποιηθω οτι δεν παρατηρησα, προσφερω ως αλλη αντιπροσωπος το δωρο της οικογενειας μου, του οποιου το περιεχομενο στην πραγματικοτητα αγνοω παντελως μιας και συνιστα εξ ολοκληρου αγορα της μητερας μου. Επειτα, καταλαμβανω κι εγω τη θεση μου στον καναπε και με την παροτρυνση των δικων μου επιχειρω αποπειρα εγκλιματισμου υποβαλλομενη στις απαραιτητες συστασεις και χαιρετισμους με τους γυρω μου.
Κι οταν αυτη η εκρηξη κοινωνικοτητας καταλαγιαζει, εχω πλεον τη δυνατοτητα να περιεργαστω με την ησυχια μου το χωρο. Γιατι, αν υπαρχει κατι που με χαρακτηριζει, αυτο ειναι αναμφιβολα η παρατηρητικοτητα μου, η οποια βεβαια καποιες φορες αποδεικνυεται χρησιμη, ενω καποιες αλλες με βαζει απλα σε μπελαδες, καθως, βλεπεις, δεν μπορω ευκολα να αντιπαρελθω κατι που παρατηρησα. Το σαλονι, λοιπον, ειναι αρκετα μεγαλο' δυο ογκωδεις καναπεδες δεσποζουν στο κυριως μερος του το οποιο εχει σαν σημειο αναφορας το τζακι, ενω μια τραπεζαρια με περιορισμενο, ομως, αριθμο θεσεων συνανταται στο βαθος του. Το ''τραπεζι'' ,εν τελει συμπεραινω, μεταβαλλεται σε μπουφε, αφου ειναι ''χωροταξικα'' αδυνατον να συγκεντρωθουν ολοι οι παρισταμενοι γυρω απο την τραπεζαρια. Τη σκεψη μου διακοπτει αποτομα το φλας της φωτογραφικης μηχανης ενος κινητου τηλεφωνου, καθοτι η φυση της βραδιας απαιτει απαθανατιση. Επανερχομαι και συνειμικα το μυαλο μου στρεφει το βλεμμα μου σε ενα αλλο φως, αυτο απο τα λαμπακια που κοσμουν το χριστουγεννιατικο δεντρο που στεκει παρα τα αφυσικα επιβλητικα στολιδια και τις ατελειωτες σειρες γιρλαντας, αγερωχο απο το 1,80 και μας μεταδιδει το χαρμοσυνο μηνυμα των Χριστουγεννων. Δεν υπαρχει γωνια στο σπιτι που να μην παραπεμπει στον λογο του εορτασμου. Η βεραντα του σπιτιου δε, ανεδιδε ενα τοσο δυνατο φως που εκανε τον φωτισμο στο εσωτερικο να περιττευει, ισως να φαινοταν και απο το δορυφορο. Μας χωριζουν μολις μερικες ωρες απο την ημερα των Χριστουγεννων, μια ημερα που και ο ιδιος ο παπας Βενεδικτος ΧVI ειχε αμφισβητησει ως την πραγματικη ημερα γεννησης του Ιησου στον τελευταιο τομο της τριλογιας που εξεδωσε, και σε περιπτωση που καποιος ανιδεος καλεσμενος το ξεχνουσε η αμφιεση της οικοδεσποινας ηταν τετοια ωστε να του το υπενθυμιζει διαρκως. Σεταρισμενη με το κοκκινο των γιορτων, το κοκκινο των εποχιακων γκι που υποκαθιστανται στη θεση των διακοσμητικων αποξηραμενων στο βαζο, το κοκκινο του τραπεζομαντηλου, η κυρια του σπιτιου ελαμπε ολοκληρη απο χαρα και γκλιττερ. Η χειραψια και ο ασπασμος που ανταλλαξα μαζι της, οπως διαπιστωσα αργοτερα κοιταζoντας το ειδωλο μου στον καθρεφτη του μπανιου, προσομοιαζαν στο αγγιγμα της γεματης χρυσοσκονη χριστουγεννιατικης μπαλας. Η λαμψη της οικοδεσποινας ηταν μεταδοτικη, κυριολεκτικα. Η συνεχεια ηταν λιγο πολυ η αναμενομενη ενος ελληνικου χριστουγεννιατικου ρεβεγιον, με υπερκαταναλωση ποτου και φαγητου προς τιμην οσων στερουνται αυτες τις αγιες ημερες, αλλεπαλληλες επαναληψεις φολκλορ τραγουδιων και την τηλεοραση να παιζει μαγνητοσκοπημενες προ πενταετιας μπουζουκοεμφανισεις.
Οταν επιστρεψαμε σπιτι και εκανα εναν απολογισμο της βραδιας, αναρωτηθηκα πώς φανηκε το δειπνο στους υπολοιπους. Η αισθητικη του χωρου, το στυλ της οικοδεσποινας και του ρεβεγιον γενικοτερα τι εντυπωσεις, αραγε προκαλεσαν; Αληθεια, επροκειτο για στυλ; Γιατι το στυλ οφειλω να αναφερω δεν αποτελει ιδιοτητα αλλα κατασταση σχεσης και ως τετοια εχει χαρακτηρα αμφιδρομο δηλαδη, για να επιτελει το ρολο του ως προς το να διακρινει καποιον απο τους υπολοιπους στο περιβαλλον του, πρεπει να εκλαμβανεται και ως κατι αξιο διακρισης απο τους αλλους, διαφορετικα δεν προκειται για στυλ. Τι συμβαινει ομως οταν κατι προβαλλεται υπερ το δεον, οταν με αλλα λογια υπερδιακρινεται; Γιατι αυτο ακριβως συνεβη και στην περιπτωση του εν λογω ρεβεγιον το κυριο θεμα της βραδιας, η παραμονη της γεννησεως ηταν τοσο ηχηρο και διαχυτο απο την διακοσμηση του χωρου μεχρι την περιβολη των καλεσμενων που τελικα οδηγησε σε μια κατασταση υπο-συμβολης. Η οικοδεσποινα στην προσπαθεια της να μεταδωσει στους καλεσμενους το χριστουγεννιατικο κλιμα προεβη σε μια σειρα επιλογων ξεπερνωντας το μεσο ορο παρουσιας και παραστασης, που αντι να τονισουν τη θεματικη του δειπνου που διοργανωσε, αντιθετα το επισκιασαν, του αφαιρεσαν το χριστουγεννιατικο στυλ που υπο κανονικες, μη υπερδιακρισεως συνθηκες θα προσεφερε στους παρευρισκομενους. Η υπερδιακριση, λοιπον, συνιστα ελλειψη διακριτικοτητας, συνιστα αυτο που συχνα πυκνα ξεστομιζουμε '' ελλειψη τακτ''. Η φραση ''αυτος δεν εχει τακτ'' δεν χαρακτηριζει καποιον που δεν ξερει να φερεται, αλλα αναφερεται σε εκεινον που επιδεικνυει την τελειοτητα του, τη διακριτικοτητα του, που προβαλλεται παραπανω απο οσο πρεπει σε μια δεδομενη στιγμη. Εξ ου και η δικη μου αντιδραση που στην ουσια δε συνιστουσε αντιδραση, αλλα το δικο μου διορθωτικο τακτ ωστε να αποδωσω στην βραδια, καιτοι δεν ειναι του στυλ μου, το πραγματικο της νοημα, τον εορτασμο ενος θρησκευτικου συμβαντος, αυτο των Χριστουγεννων. Υπαρχει βεβαια και η κρατουσα στην κοινωνια θεωρια οτι παντοτε σε κατι τετοιες εκδηλωσεις τη λυση στα θεματα αισθητικης παρεχει το αλκοολ σε αφθονη ποσοτητα και κατα αυτον τον τροπο ως δια μαγειας η οπτικη σου βολευεται...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου